وکیل شرکت ها
مقدمه:
در دنیای امروز، کسب‌وکارها و شرکتهای تجاری به یکی از ارکان اصلی اقتصاد تبدیل شده‌اند. شرکت‌ها با ساختارهای مختلف حقوقی برای پیشبرد اهداف اقتصادی و تجاری تشکیل می‌شوند. در این میان، وکیل شرکت‌ها یا وکیل تجاری، نقشی حیاتی در مدیریت و هدایت مسائل حقوقی و جلوگیری از مشکلات احتمالی دارد. این مقاله به بررسی اهمیت وکیل شرکت‌ها، نقش‌های او در فعالیت‌های تجاری، و ضرورت حضور وکیل در روند حقوقی و قراردادهای تجاری می‌پردازد.
تعریف نقش وکیل شرکت:
وکیل شرکت‌ها متخصص در حل و فصل مسائل حقوقی شرکت‌هاست و از مسائل مربوط به دعاوی تجاری تا تنظیم قراردادها را پوشش می‌دهد.
اهمیت حضور یک وکیل متخصص در هر شرکت برای جلوگیری از مشکلات حقوقی، پیش‌بینی و مدیریت بحران‌ها و کاهش ریسک‌های قانونی در فعالیت‌های تجاری است.
فردی است که به دلیل تخصص کافی در خصوص حقوق شرکت های تجاری و تکثر پرونده های مربوط به شرکت های تجاری می تواند.
وکالت دعاوی مربوط به شرکت را برعهده بگیرد.
دانش کافی و تسلط بر مسائل حقوقی مربوط به شرکت های تجاری سهم بزرگی را در موفقیت دعاوی شرکتی دارند.
تغییرات ساختاری در تجارت و ظهور شرکت‌ها
با گسترش تجارت و داد و ستد مالی در دنیا، فعالیت‌های اقتصادی از حالت شخصی به گروهی و سازمانی تغییر کرده است. این تغییر، موجب افزایش تعداد شرکتهای تجاری شده است که به عنوان یک شخصیت حقوقی مستقل از مالکان و سهامداران فعالیت می‌کنند. این شخصیت حقوقی، نیاز به مشاوره و هدایت حقوقی دائمی دارد، چرا که تمام فعالیت‌ها و تصمیمات شرکت، از ثبت تا مدیریت داخلی و خارجی، باید مطابق با قوانین موجود انجام شود.
نقش وکیل شرکت‌ها در پیشگیری از مشکلات حقوقی
بسیاری از مدیران شرکت ها بر این باورند که حضور وکیل فقط در مواقع بروز مشکلات و پرونده‌های حقوقی لازم است. اما این طرز تفکر نادرست است.
وکیل شرکت‌ها باید از ابتدای تاسیس شرکت تا تمام مراحل فعالیت آن، حضوری دائمی داشته باشد تا از بروز مشکلات جلوگیری کند. یکی از مهم‌ترین وظایف وکیل شرکت، ارائه مشاوره‌های حقوقی جهت تنظیم صحیح اسناد و قراردادهاست. عدم توجه به مسائل حقوقی در تنظیم قراردادها می‌تواند منجر به خسارت‌های جبران‌ناپذیری شود.
انواع شرکت‌ها و نیازهای حقوقی آنها
مطابق قانون تجارت، شرکت‌ها به انواع مختلفی مانند شرکت سهامی عام، شرکت سهامی خاص، شرکت با مسئولیت محدود و شرکت تضامنی تقسیم می‌شوند. هرکدام از این شرکت‌ها دارای شرایط و قوانین خاص خود هستند و وکیل شرکت باید به تمام این قوانین اشراف داشته باشد. به عنوان مثال، در شرکت های سهامی خاص، تعداد سهامداران و نحوه تقسیم سرمایه بسیار مهم است و وکیل باید در تمامی تصمیمات و تغییرات شرکت مانند افزایش یا کاهش سرمایه، ثبت تغییرات، و مسائل مالیاتی نقش مشاوره‌ای داشته باشد.
در ذیل به صورت مختصر به انواع شرکت و تاثیر وکیل اشاره شده است:
انواع شرکت‌ها
شرکتهای مدنی:
شرکتهای مدنی به نوعی از شرکت‌ها گفته می‌شود که به عنوان قرارداد یا عقد بین دو یا چند نفر برای همکاری در یک فعالیت اقتصادی یا سرمایه‌گذاری مشترک شکل می‌گیرد.
در شرکتهای مدنی، برخلاف شرکت های تجاری، شخصیت حقوقی مستقل از شرکا وجود ندارد؛ به عبارت دیگر، شرکت مدنی فاقد شخصیت حقوقی مستقل است و دارایی‌ها و اموال شرکت همچنان متعلق به شرکا هستند.
ویژگی‌ها و مشخصات شرکتهای مدنی
عدم وجود شخصیت حقوقی مستقل
شرکتهای مدنی شخصیت حقوقی مجزایی از شرکا ندارند. به این معنی که تمام دارایی‌ها و اموال شرکت به خود شرکا تعلق دارد و به نام آنها ثبت می‌شود، نه به نام یک شرکت یا شخصیت حقوقی مستقل. از این رو، مسئولیت‌ها و تعهدات مالی شرکت، به طور مستقیم بر عهده شرکا است و در صورت وجود دیون یا بدهی، طلبکاران می‌توانند به دارایی‌های شخصی هر یک از شرکا مراجعه کنند.
مالکیت مشترک (اشاعه)
در شرکت مدنی، دارایی‌های شرکت به شکل مالکیت مشاع (اشتراکی) بین شرکا تقسیم می‌شود. این بدین معناست که هر شریک به میزان سهم خود در تمام اموال و دارایی‌های شرکت سهیم است. برای مثال، اگر دو شریک شرکتی را با سرمایه برابر تشکیل دهند، هر دو نفر مالک نیمی از تمامی اموال شرکت خواهند بود.
آورده شرکا
آورده شرکا می‌تواند شامل پول، اموال غیر نقدی (مانند ملک یا ماشین‌آلات)، یا حتی تخصص و مهارت باشد. اما این دارایی‌ها پس از وارد شدن به شرکت همچنان تحت مالکیت فردی شرکا باقی می‌ماند و از مالکیت آنها خارج نمی‌شود. تنها نحوه استفاده از آنها در چارچوب شرکت مدنی تعیین می‌شود.
مسئولیت نامحدود شرکا
برخلاف شرکتهای تجاری که مسئولیت شرکا محدود به میزان سرمایه آنها است، در شرکتهای مدنی، شرکا مسئولیت کامل و نامحدود در قبال دیون و بدهی‌های شرکت دارند. این به این معنی است که اگر شرکت دچار زیان شود یا به طلبکاران بدهکار باشد، شرکا موظف به پرداخت این بدهی‌ها حتی از دارایی‌های شخصی خود هستند.
مدیریت و تصمیم‌گیری مشترک
مدیریت و تصمیم‌گیری‌ها در شرکتهای مدنی بر اساس توافق شرکا انجام می‌شود و هر شریک حق دارد در امور شرکت دخالت کند، مگر اینکه قرارداد بین شرکا ترتیب دیگری را پیش‌بینی کرده باشد.
تفکیک دارایی‌ها
دارایی‌های شرکا در شرکت مدنی از مالکیت آنها خارج نمی‌شود و همچنان به عنوان اموال شخصی هر یک از شرکا در نظر گرفته می‌شود. بنابراین، اگر شرکت مدنی منحل شود، هر شریک می‌تواند به سهم خود از دارایی‌ها دست یابد.
مثال‌هایی از شرکتهای مدنی:
شراکت در املاک
فرض کنید دو نفر تصمیم بگیرند که مشترکاً یک ملک خریداری کرده و آن را اجاره دهند. این دو شریک یک شرکت مدنی تشکیل داده‌اند و هر دو مالک مشترک ملک می‌باشند. درآمد اجاره نیز بین آنها به نسبت سهم هر یک تقسیم می‌شود.
سرمایه‌گذاری مشترک
چند نفر تصمیم به سرمایه‌گذاری در یک پروژه ساختمانی می‌گیرند. آنها سرمایه‌های خود را به‌طور مشترک در پروژه قرار می‌دهند و توافق می‌کنند که سود و زیان پروژه را به نسبت سرمایه اولیه تقسیم کنند. این هم یک نوع شرکت مدنی است.
تفاوت شرکت مدنی با شرکت تجاری
شخصیت حقوقی
شرکتهای تجاری دارای شخصیت حقوقی مستقل هستند، به این معنی که شرکت می‌تواند به عنوان یک نهاد جداگانه فعالیت کند، قرارداد ببندد و دارایی‌های مستقل داشته باشد. اما شرکتهای مدنی فاقد شخصیت حقوقی هستند و دارایی‌ها به نام شرکا است.
مسئولیت شرکا
در شرکتهای تجاری، مسئولیت شرکا معمولاً محدود به میزان آورده یا سهم آنها در شرکت است، اما در شرکتهای مدنی، مسئولیت نامحدود است و شرکا برای پرداخت دیون شرکت، حتی دارایی‌های شخصی خود را در معرض ریسک قرار می‌دهند.
ثبت قانونی
شرکتهای تجاری باید به‌طور رسمی و قانونی ثبت شوند تا شخصیت حقوقی مستقل به دست آورند. اما شرکتهای مدنی نیازی به ثبت رسمی ندارند و تنها با توافق بین شرکا شکل می‌گیرند.
مزایا و معایب شرکتهای مدنی:
سادگی در تأسیس و انعطاف‌پذیری: به دلیل عدم نیاز به ثبت رسمی، شرکت های مدنی می‌توانند به سادگی و تنها با توافق شرکا تأسیس شوند.
مدیریت مشترک و تصمیم‌گیری مستقیم: شرکا به‌طور مستقیم در مدیریت و تصمیم‌گیری‌های شرکت دخیل هستند.
معایب شرکتهای مدنی:
مسئولیت نامحدود: از آنجا که شرکا مسئولیت نامحدودی در قبال بدهی‌ها و دیون شرکت دارند، ریسک از دست دادن دارایی‌های شخصی آنها وجود دارد.
عدم شخصیت حقوقی: نبود شخصیت حقوقی مستقل می‌تواند باعث بروز مشکلات در روابط حقوقی و قراردادها شود.
شرکتهای مدنی به دلیل ساختار ساده و عدم نیاز به ثبت رسمی، برای فعالیت‌های کوچک و موقت مناسب هستند. اما باید توجه داشت که این نوع شرکت‌ها با توجه به مسئولیت‌های نامحدود شرکا، ممکن است ریسک بیشتری برای اعضای شرکت به همراه داشته باشد.
شرکتهای تجاری
شرکتهای تجاری به نوعی از شرکت‌ها گفته می‌شود که با هدف انجام فعالیت‌های اقتصادی و کسب سود تأسیس می‌شوند و برخلاف شرکتهای مدنی، دارای شخصیت حقوقی مستقل از شرکا هستند. این بدان معناست که شرکتهای تجاری به عنوان یک نهاد مستقل از مالکان و شرکا عمل می‌کنند و دارایی‌ها، تعهدات و مسئولیت‌های خاص خود را دارند.
ویژگی‌های کلیدی شرکتهای تجاری
شخصیت حقوقی مستقل
شرکتهای تجاری به محض ثبت قانونی، دارای شخصیت حقوقی مستقل از شرکا می‌شوند. این شخصیت حقوقی به شرکت اجازه می‌دهد تا به نام خود قرارداد ببندد، اموال داشته باشد و در صورت لزوم، اقامه دعوی کند یا مورد پیگیری قضایی قرار گیرد.
مسئولیت محدود شرکا
در بسیاری از شرکتهای تجاری، مسئولیت شرکا محدود به میزان سرمایه یا آورده آنها در شرکت است. به این معنا که اگر شرکت بدهکار شود، طلبکاران نمی‌توانند به دارایی‌های شخصی شرکا دسترسی داشته باشند و فقط سرمایه‌ای که آنها در شرکت گذاشته‌اند مورد مطالبه قرار می‌گیرد.
برای مثال اگر شرکت ورشکسته شود به منظور ورشکستگی شرکا نبوده و بلعکس مگر استثنایات آن در خصوص بعضی از شرکت ها
تقسیم سود و زیان بر اساس سهم
در شرکتهای تجاری، سود و زیان به نسبت سهم شرکا تقسیم می‌شود. این تقسیم‌بندی معمولاً بر اساس درصدی است که هر شریک در سرمایه شرکت دارد، مگر اینکه در اساسنامه ترتیب دیگری مشخص شده باشد.
ثبت رسمی و قانونی
شرکتهای تجاری باید از طریق مرجع قانونی ثبت شوند. فرآیند ثبت شامل ارائه مدارکی نظیر اساسنامه، شرکتنامه، تعیین مدیران و مشخص کردن حوزه فعالیت شرکت است. این ثبت به شرکت اعتبار قانونی می‌بخشد و باعث می‌شود شرکت بتواند به عنوان یک نهاد حقوقی فعالیت کند.
اداره شرکت توسط مدیران
شرکتهای تجاری توسط یک یا چند مدیر اداره می‌شوند که ممکن است از میان شرکا یا افراد خارج از شرکت انتخاب شوند. مدیران مسئولیت دارند که شرکت را بر اساس تصمیمات مجمع عمومی و مقررات اساسنامه اداره کنند.
انواع شرکتهای تجاری
طبق قانون تجارت ایران، هفت نوع شرکت تجاری شناخته شده است که هر یک ویژگی‌ها و ساختارهای خاص خود را دارند:
شرکت سهامی (عام و خاص)
شرکت سهامی عام: این نوع شرکت‌ها برای پروژه‌های بزرگ اقتصادی و صنعتی مناسب هستند. در شرکت سهامی عام، بخشی از سرمایه از طریق فروش سهام به عموم مردم تأمین می‌شود ( همراه با پذیره نویسی)
شرکت سهامی عام باید حداقل ۵ نفر سهامدار داشته باشد و بخشی از سهام آن در بورس یا فرابورس نیز قابل معامله است.
شرکت سهامی خاص: برخلاف سهامی عام، در شرکت سهامی خاص سهام به عموم عرضه نمی‌شود و کل سرمایه توسط مؤسسان تأمین می‌شود. تعداد شرکای شرکت سهامی خاص حداقل ۳ نفر است.
ویژگی‌ها
- سرمایه به سهام تقسیم شده و هر سهامدار به میزان سهام خود در شرکت مسئولیت دارد.
- مدیریت شرکت بر عهده هیئت مدیره‌ای است که از میان سهامداران انتخاب می‌شود.
- فعالیت شرکت های سهامی عام و خاص حتی اگر تجاری نباشند هم جزو شرکت تجاری محسوب می شوند.
بروکر و نقش حقوقی آنها در بازارهای مالی ایران: چالش‌ها و الزامات قانونی
شرکت با مسئولیت محدود
این نوع شرکت معمولاً برای کسب‌وکارهای کوچک و متوسط مناسب است. در شرکت با مسئولیت محدود، مسئولیت هر شریک به میزان سرمایه‌ای است که به شرکت آورده است و طلبکاران نمی‌توانند فراتر از آن به دارایی‌های شخصی شرکا دسترسی داشته باشند.
تعداد شرکا حداقل ۲ نفر است و سرمایه به صورت سهام تقسیم نمی‌شود.
ویژگی‌ها
- نیازی به انتشار عمومی سرمایه نیست.
- اداره شرکت توسط یک یا چند مدیر انجام می‌شود که می‌تواند از میان شرکا یا افراد خارج از شرکت باشد.
شرکت تضامنی
شرکت تضامنی برای فعالیت‌هایی تأسیس می‌شود که بین شرکا اعتماد کامل وجود دارد، زیرا مسئولیت هر یک از شرکا در این نوع شرکت نامحدود است. یعنی در صورت ناتوانی شرکت در پرداخت بدهی‌ها، هر یک از شرکا باید از دارایی شخصی خود برای پرداخت بدهی‌ها استفاده کنند.
این نوع شرکت‌ها در فعالیت‌های خانوادگی یا کسب‌وکارهای کوچک که نیاز به اعتماد متقابل دارند، رایج هستند.
ویژگی‌ها
- هر شریک به صورت تضامنی مسئول تعهدات شرکت است.
- مدیریت شرکت ممکن است بر عهده تمامی شرکا یا برخی از آنها باشد.
شرکت نسبی
شرکت نسبی شبیه به شرکت تضامنی است، اما مسئولیت شرکا به نسبت سرمایه‌ای است که در شرکت دارند. یعنی در صورت وجود بدهی، هر شریک به اندازه سهم خود از سرمایه شرکت مسئولیت دارد.
ویژگی‌ها
- مسئولیت شرکا بر اساس نسبت سرمایه آنها است.
- معمولاً برای فعالیت‌های خانوادگی یا کوچک استفاده می‌شود.
شرکت مختلط سهامی و غیر سهامی
شرکت مختلط سهامی: این شرکت ترکیبی از شرکتهای سهامی و تضامنی است. به این معنا که برخی از شرکا دارای مسئولیت محدود (سهامداران) و برخی دارای مسئولیت تضامنی هستند.
شرکت مختلط غیر سهامی: در این نوع شرکت، برخی شرکا مسئولیت محدود دارند و برخی دیگر مسئولیت تضامنی، اما سرمایه به سهام تقسیم نمی‌شود.
ویژگی‌ها
- ترکیبی از شرکای با مسئولیت محدود و شرکای با مسئولیت تضامنی.
- در شرکت مختلط سهامی، سرمایه به سهام تقسیم می‌شود، اما در شرکت مختلط غیر سهامی این‌گونه نیست.
شرکت تعاونی
شرکتهای تعاونی با هدف کمک به اعضا و تأمین نیازهای مشترک آنها تأسیس می‌شوند. این شرکت‌ها بر اساس همکاری و مشارکت اعضا در تأمین سرمایه و سودآوری عمل می‌کنند و معمولاً در حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی که نیاز به همکاری جمعی است، فعالیت دارند.
اعضای شرکت تعاونی می‌توانند از سود و محصولات شرکت به نسبت مشارکت خود بهره‌مند شوند.
ویژگی‌ها
- معمولاً در بخش‌های کشاورزی، تولیدی و خدماتی فعالیت می‌کند.
- اعضا می‌توانند در تصمیم‌گیری‌ها و مدیریت شرکت نقش داشته باشند.
مقایسه انواع شرکتهای تجاری
| نوع شرکت | تعداد شرکا | مسئولیت شرکا | نحوه تأمین سرمایه |
| شرکت سهامی عام | حداقل 5 نفر | محدود به میزان سرمایه | فروش سهام به عموم مردم |
| شرکت سهامی خاص | حداقل 3 نفر | محدود به میزان سرمایه | سرمایه‌گذاری شرکا |
| شرکت با مسئولیت محدود | حداقل 2 نفر | محدود به میزان سرمایه | سرمایه‌گذاری شرکا |
| شرکت تضامنی | حداقل 2 نفر | نامحدود (هر شریک مسئول تمامی بدهی‌ها) | سرمایه‌گذاری شرکا |
| شرکت نسبی | حداقل 2 نفر | به نسبت سهم | سرمایه‌گذاری شرکا |
| شرکت مختلط سهامی | حداقل 2 نفر | برخی محدود و برخی نامحدود | سرمایه‌گذاری و فروش سهام |
| شرکت تعاونی | حداقل 7 نفر | محدود به میزان مشارکت | سرمایه‌گذاری اعضا |
شرکت های تجاری با شخصیت حقوقی مستقل و مسئولیت‌های مشخص، بستری امن و قانونی برای فعالیت‌های اقتصادی و تجاری فراهم می‌کنند. انتخاب نوع شرکت بستگی به نوع فعالیت، میزان سرمایه‌گذاری و سطح ریسکی دارد که شرکا آماده پذیرش آن هستند.
شرکتهای عملی و ثبت نشده
شرکتهای عملی و ثبت نشده به شرکت‌هایی اطلاق می‌شود که شرکا به‌صورت عملی و بدون انجام مراحل ثبت رسمی به‌عنوان یک نهاد حقوقی مستقل، اقدام به فعالیت تجاری یا اقتصادی می‌کنند. این نوع شرکت‌ها در قانون تجارت ایران به رسمیت شناخته می‌شوند، اما فاقد ثبت رسمی در مراجع قانونی مانند اداره ثبت شرکت‌ها هستند.
ویژگی‌های شرکتهای عملی و ثبت نشده
- عدم ثبت رسمی: شرکتهای عملی به دلیل عدم ثبت در مراجع رسمی (مانند اداره ثبت شرکت‌ها) فاقد شخصیت حقوقی رسمی هستند. این شرکت‌ها از نظر قانونی، مشابه شرکتهای تضامنی عمل می‌کنند و در صورت بروز اختلاف یا دعاوی حقوقی، وضعیت آنها تحت قواعد شرکتهای تضامنی بررسی می‌شود.
- ماهیت عملی و واقعی: این شرکت‌ها در عمل شکل گرفته و فعالیت‌های تجاری خود را انجام می‌دهند، اما فرآیندهای قانونی ثبت شرکت را طی نکرده‌اند. به این ترتیب، چنین شرکت‌هایی ممکن است از منظر قانونی و مالیاتی با چالش‌هایی مواجه شوند، زیرا از حمایت‌ها و چارچوب‌های قانونی مرتبط با شرکتهای ثبت‌شده محروم هستند.
- مسئولیت نامحدود شرکا: در شرکتهای عملی، همانند شرکتهای تضامنی، شرکا مسئولیت نامحدود در قبال دیون و تعهدات شرکت دارند. این به این معناست که اگر شرکت دچار بدهی یا زیان شود، شرکا ملزم به پرداخت آن حتی از دارایی‌های شخصی خود هستند.
- تشکیل بر اساس اراده شرکا: این نوع شرکت‌ها معمولاً بدون قرارداد رسمی یا ثبت شرکتنامه تشکیل می‌شوند و تنها بر اساس اراده و توافق شرکا به‌صورت شفاهی یا کتبی، فعالیت خود را آغاز می‌کنند. این توافق ممکن است شامل تعیین سرمایه، نحوه تقسیم سود و زیان و مسئولیت‌ها باشد، اما ثبت نشده است.
- عدم رعایت الزامات قانونی: شرکت های عملی و ثبت نشده از الزامات قانونی مانند تهیه اساسنامه، ثبت نام در اداره ثبت شرکت‌ها، پرداخت مالیات و دیگر موارد اداری معاف نیستند، اما معمولاً این الزامات را رعایت نمی‌کنند. این موضوع می‌تواند مشکلات قانونی و مالیاتی برای آنها ایجاد کند.
تفاوت شرکتهای عملی با شرکتهای ثبت شده
- شخصیت حقوقی: شرکتهای ثبت‌شده به محض طی مراحل قانونی و ثبت در مراجع رسمی، دارای شخصیت حقوقی مستقل می‌شوند، اما شرکتهای عملی چنین شخصیتی ندارند. در نتیجه، مسئولیت‌ها و تعهدات قانونی شرکت به طور مستقیم بر عهده شرکا قرار دارد.
- مسئولیت شرکا: در شرکتهای ثبت‌شده، نوع مسئولیت شرکا بستگی به نوع شرکت (مانند سهامی خاص، با مسئولیت محدود، تضامنی) دارد و ممکن است محدود به سرمایه آنها باشد. اما در شرکتهای عملی و ثبت نشده، مسئولیت شرکا نامحدود است و هر شریک برای کل تعهدات شرکت مسئول است.
- حمایت‌های قانونی: شرکت های ثبت‌شده از حمایت‌های قانونی بیشتری برخوردارند و می‌توانند به عنوان یک شخصیت حقوقی جداگانه از حقوق خود دفاع کنند یا به دعاوی مختلف وارد شوند. در مقابل، شرکتهای عملی نمی‌توانند به‌طور مستقل به عنوان یک نهاد قانونی عمل کنند و در صورت بروز اختلاف، شرکا به صورت فردی باید در محاکم قضایی حضور یابند.
- مالیات و امور مالی: شرکتهای ثبت‌شده ملزم به پرداخت مالیات و ارائه گزارش‌های مالی به دولت هستند. در حالی که شرکتهای عملی معمولاً از سیستم مالیاتی رسمی دوری می‌کنند، اما در صورت کشف، ممکن است با جریمه‌ها و مشکلات مالیاتی سنگینی روبه‌رو شوند.
وضعیت قانونی شرکتهای عملی
قانون تجارت ایران در ماده 220 بیان داشته است:
هر شرکت ایرانی که فعلاً وجود داشته یا در آتیه تشکیل شود و با اشتغال به امور تجارتی خود را به صورت یکی از شرکتهای مذکور در این قانون در نیاورده و مطابق مقررات مربوطه به آن شرکت عمل ننماید شرکت تضامنی محسوب شده و احکام راجع به شرکتهای تضامنی در مورد آن اجرا می‌گردد.
صراحتاً اشاره دارد که هرگونه شرکتی که بدون رعایت تشریفات قانونی و بدون ثبت رسمی تشکیل شود، از نظر حقوقی شرکت تضامنی محسوب می‌شود. این به آن معناست که:
- مسئولیت شرکا تضامنی است: هر یک از شرکا برای تمام دیون و تعهدات شرکت مسئول هستند و طلبکاران می‌توانند به تمامی دارایی‌های شخصی شرکا مراجعه کنند.
- حقوق و تعهدات شرکا مانند شرکت تضامنی است: روابط میان شرکا و نحوه تقسیم سود و زیان بر اساس قواعد مربوط به شرکت تضامنی تنظیم می‌شود.
بنابراین، اگرچه شرکتهای عملی به‌طور رسمی ثبت نشده‌اند، اما از نظر قانونی و در هنگام بروز اختلاف یا دعاوی، تحت مقررات مربوط به شرکتهای تضامنی مورد بررسی قرار می‌گیرند.
مزایا شرکتهای عملی
سهولت در تشکیل: تشکیل یک شرکت عملی بسیار ساده است و نیازی به طی مراحل پیچیده ثبت شرکت ندارد. شرکا می‌توانند به‌سادگی با توافق، فعالیت خود را آغاز کنند.
عدم نیاز به هزینه‌های ثبت و نگهداری: شرکتهای عملی نیاز به پرداخت هزینه‌های ثبت و نگهداری رسمی ندارند که می‌تواند در آغاز فعالیت هزینه‌های کمتری به همراه داشته باشد.
معایب شرکتهای عملی
مسئولیت نامحدود: بزرگترین ریسک شرکت های عملی این است که شرکا در قبال بدهی‌ها و تعهدات شرکت مسئولیت نامحدود دارند و ممکن است با خطر از دست دادن دارایی‌های شخصی مواجه شوند.
نبود حمایت قانونی: شرکتهای ثبت نشده از بسیاری از حمایت‌های قانونی برخوردار نیستند. در صورت بروز مشکلات حقوقی، حل و فصل اختلافات ممکن است پیچیده و زمان‌بر باشد.
مشکلات مالیاتی: در صورت کشف عدم رعایت قوانین مالیاتی، شرکتهای عملی ممکن است با جریمه‌ها و مشکلات مالیاتی مواجه شوند.
دلایل ایجاد شرکتهای عملی
برخی از دلایل شکل‌گیری شرکتهای عملی و ثبت نشده عبارتند از:
عدم آگاهی از قوانین: بسیاری از افرادی که به‌صورت غیررسمی به فعالیت تجاری مشغول می‌شوند، از لزوم ثبت شرکت آگاهی کافی ندارند.
پرهیز از پیچیدگی‌های ثبت شرکت: برخی از افراد به دلیل هزینه‌ها و مراحل پیچیده ثبت شرکت، ترجیح می‌دهند فعالیت خود را به‌صورت غیررسمی و عملی آغاز کنند.
موقتی بودن فعالیت: در مواردی که فعالیت تجاری موقتی و کوتاه‌مدت است، شرکا ممکن است تمایلی به ثبت شرکت نداشته باشند.
شرکتهای عملی و ثبت نشده فاقد ثبت رسمی هستند و به دلیل عدم رعایت تشریفات قانونی، از منظر حقوقی و مالی در معرض ریسک‌های زیادی قرار دارند. مسئولیت نامحدود شرکا، نبود حمایت قانونی و مشکلات مالیاتی از جمله چالش‌هایی است که این شرکت‌ها با آن مواجه‌اند. اگرچه تشکیل شرکت عملی به دلیل سادگی و عدم نیاز به ثبت ممکن است جذاب باشد، اما در بلندمدت، به دلیل مخاطرات حقوقی و مالی، ثبت رسمی و ایجاد یک شخصیت حقوقی مستقل توصیه می‌شود.
یکی از مهم‌ترین بخش‌های فعالیت شرکت ها، قراردادهای تجاری است. قراردادها به عنوان سند حقوقی بین شرکت و سایر افراد یا شرکت‌ها، باید با دقت و رعایت تمام نکات قانونی تنظیم شوند. وکیل شرکت مسئول بررسی و تنظیم این قراردادهاست و باید به دقت تمام بندها و شروط قرارداد را بررسی کند تا منافع شرکت حفظ شود. عدم توجه به نکات حقوقی در قراردادها می‌تواند موجب مشکلات جدی مانند بروز دعاوی حقوقی، خسارت‌های مالی و حتی انحلال شرکت شود.
حوزه‌های تخصصی وکیل شرکت‌ها
وکیل شرکت‌ها به مسائل مختلفی رسیدگی می‌کند که برخی از مهم‌ترین آنها عبارتند از:
- ثبت و تغییرات شرکت: وکیل شرکت از ابتدا در ثبت شرکت و تعیین ساختار آن نقش دارد. همچنین، در زمان‌های مختلف، نیاز به تغییرات در اساسنامه یا اعضای هیئت مدیره ممکن است مطرح شود که وکیل مسئول تنظیم و ثبت این تغییرات است.
- مسائل مالیاتی و بیمه‌ای: شرکت‌ها موظف به رعایت قوانین مالیاتی و ارائه اظهارنامه‌های مالیاتی هستند. وکیل شرکت باید در تنظیم این اظهارنامه‌ها و مشاوره در خصوص مسائل مالیاتی و بیمه‌ای نقش داشته باشد.
- حل و فصل دعاوی حقوقی: در صورت بروز دعاوی حقوقی، وکیل شرکت به عنوان نماینده قانونی شرکت در مراجع قضایی حضور می‌یابد و از حقوق شرکت دفاع می‌کند.
- امور بانکی و تجاری: شرکت‌ها در جریان فعالیت خود با مسائل بانکی و اسناد تجاری مانند چک‌ها و ضمانت‌نامه‌ها مواجه می‌شوند که وکیل شرکت مسئول رسیدگی به این موارد است.
وکیل تجاری و دعاوی مرتبط با شرکت‌ها
علاوه بر مشاوره‌های حقوقی ، وکیل شرکت‌ها در بسیاری از دعاوی حقوقی مرتبط با تجارت نیز نقش کلیدی ایفا می‌کند. برخی از مهم‌ترین دعاوی که وکیل شرکت‌ها با آنها سروکار دارد عبارتند از:
- دعاوی مرتبط با ورشکستگی شرکت‌ها
- دعاوی مربوط به انحلال شرکت‌ها یا اعتراض به تصمیمات هیئت مدیره
- مسائل مرتبط با اسناد تجاری مانند چک‌ها و سفته‌ها
- دعاوی مربوط به مالکیت معنوی و کپی‌رایت در محصولات یا خدمات شرکت
- ضرورت مشاوره حقوقی دائمی در شرکت ها
یکی از نکات کلیدی که بسیاری از مدیران شرکت‌ها باید به آن توجه کنند، این است که مشاوره حقوقی و حضور وکیل در شرکت‌ها یک هزینه اضافی نیست، بلکه یک سرمایه‌گذاری ضروری است. وکیل شرکت با مدیریت مسائل حقوقی و پیشگیری از مشکلات، در واقع باعث صرفه‌جویی در هزینه‌های احتمالی آینده و جلوگیری از بروز دعاوی سنگین می‌شود. به علاوه، وکیل شرکت به مدیران این امکان را می‌دهد که با آرامش خاطر به تصمیم‌گیری‌های تجاری بپردازند.
نتیجه‌گیری
در نهایت، حضور وکیل شرکت در کنار مدیران و کارکنان، باعث افزایش کارایی شرکت و بهبود روند تصمیم‌گیری‌های تجاری می‌شود. وکیل شرکت نه تنها از بروز مشکلات حقوقی جلوگیری می‌کند، بلکه با مشاوره‌های خود به شرکت‌ها کمک می‌کند تا در مسیر درست و قانونی به فعالیت‌های اقتصادی خود ادامه دهند. بنابراین، مشاوره حقوقی دائمی یک ضرورت برای تمام شرکت‌ها، به ویژه در محیط پیچیده و پرچالش تجاری امروز است؛ حال چنانچه نیاز به کسب اطلات بیشتر با پاسخگویی به سوالت خود را دارید با گروه حقوقی دادوند در ارتباط باشی.
سوالات متداول
وظایف وکیل شرکت‌ها چیست؟
وکیل شرکت‌ها وظیفه دارد که مشاوره حقوقی به مدیران و سهامداران ارائه دهد، قراردادهای تجاری و حقوقی شرکت را تنظیم کند و از منافع حقوقی شرکت در برابر مراجع قانونی دفاع کند. او همچنین وظیفه دارد که قوانین و مقررات مربوط به شرکت‌ها را بررسی کند و اطمینان یابد که شرکت در چارچوب این قوانین فعالیت می‌کند.
آیا حضور وکیل در شرکت‌ها ضروری است؟
حضور وکیل در شرکت‌ها به ویژه برای شرکتهای مادر و هلدینگ بسیار ضروری است. وکیل با دانش حقوقی خود می‌تواند از بروز مشکلات قانونی جلوگیری کرده و در مواقع بحرانی از حقوق شرکت دفاع کند.
چگونه می‌توان وکیل مناسب برای شرکت را انتخاب کرد؟
برای انتخاب وکیل مناسب برای شرکت، باید به تخصص و تجربه او در حوزه حقوق تجاری و شرکتی توجه کرد. همچنین وکیل باید با مسائل مالی و اقتصادی و قوانین بین المللی و اینکوترمزها نیز آشنایی کافی داشته باشد. بررسی سوابق حرفه‌ای وکیل و مشاوره با افراد و شرکتهای دیگر که با او کار کرده‌اند نیز می‌تواند به انتخاب مناسب کمک کند.
پادکست صوتی وکیل شرکت‌ها:
